تجربه کاربری
برای اینکه با اطلاعات بیشتری وارد این حوزه بشیم بهتره با مفهوم Ux، تاریخچه اون و اینکه اصلا تجربه کاربری در طراحی اپلیکیشن چی هست آشنا بشیم.
اگر بخوایم یه تعریف خیلی ساده از Ux یا تجربه کاربری یه طراحی اپلیکیشن داشته باشیم میتونیم به این تعریف اشاره کنیم. به روش رفتار یه اپلیکیشن و چگونگی استفاده از اون در دنیای واقعی میگن Ux. وقتی طراحی Ux یه اپلیکیشن یا محصول خوب باشه اهداف کاربری که از اون استفاده میکنه، اهداف ذی نفعان و کسایی که اون رو ایجاد کردن همه و همه به خوبی برآورده میشه.
تاریخچه تجربه کاربری
هر چقدر که شما راجع به ریشه های Ux و نیروهایی که به شکل گیری اون کمک کردن بدونید نه تنها توی مسیر پیش روتون موفق تر خواهید بود بلکه به اهمیت حوزه ای که قراره توش به عنوان یک متخصص حرفه ای هم فعالیت بکنید بیشتر پی میبرید. وقتی راجع به تجربه کاربری صحبت میکنیم راجع به یه اتفاق خیلی تازه صحبت نمیکنیم. راجع به یک پدیده خیلی مهم داریم صحبت میکنیم که از چهار هزارسال قبل شروع شده و تا الان ادامه داره و هر روز پررنگ تر میشه.
ریشه تجربه کاربری:فنگ شویی
اولین ریشه Ux به 4 هزار سال قبل از میلاد برمیگرده به اندیشه ای که بهش میگن فنگ شویی. فنگ شویی از فلسفه های چین باستانه که به نحوه چیدمان و محیط اطراف انسان و تاثیری که روی انسان داره میپردازه. در واقع فنگ شویی سعی داره که محیط اطراف انسان رو براش دلچسب تر بکنه. فنگ شویی به تاثیر مثبت و منفی نحوه چیدمان مواردی که داخل اتاق خواب، اتاق کار ، پذیرایی و آشپزخونه وجود دارن روی انسان صحبت میکنه .
در واقع میشه گفت که این اولین ریشه هایی هست که از تجربه کاربری میتونیم پیدا بکنیم و راجع بهش صحبت کنیم.
ارگونومی
تقریبا 500 سال قبل از میلاد یونانی ها با تکیه بر اصول ارگونومی که در واقع اصولی برای استفاده بهتر و آسونتر افراد از اشیا بودن گوشه هایی از تجربه کاربری رواجرا میکردن. مثلا توی نوشته هایی که از یونان باستان و از بقراط که در واقع یکی از بنیان گذاران علم پزشکی هست کشف شده، بقراط از نحوه نورپردازی اتاق جراح، نحوه قرار گیری وسایل و ابزارهای جراحی برای استفاده آسونتر توسط جراح اشاره داره. این هم در واقع نمونه ای از تجربه کاربری برای انسانها در طول تاریخ بوده.
الان هم حتما شنیدید که میگن ماوس ارگونومیک، یعنی ماوسی که از اون شکل و شمایلی که ما ازش انتظار داریم یه مقدار خارجه ولی توی دست بهتر و قابل استفاده تره و راحت تر میشه ازش استفاده کرد.
تیلوریسم
در اوایل دهه 1900 میلادی یه مهندس مکانیک آمریکایی به اسم تیلور تحقیقات گسترده ای روی تعامل کارگران با ابزارهاشون انجام داد. تیلوراندیشه ای مطرح کرد به اسم تیلوریسم که البته یه سری بحثها روش هست و معقولیت کاملی نداره ولی چون به تعامل کارگران و ابزار کارشون پرداخته بود میتونه یادآور یه سری اصول خیلی مهم Ux باشه.
تویوتا و احترام به انسان
شرکت تویوتا در دهه 1940 اندیشه ای مطرح کرد به اسم ارزش انسان. در واقع تویوتا اومد سیستم تولید خودش که مبتنی بر احترام به مردم بود رو رونمایی کرد. در واقع به نیازهای کاربر احترام میذاشت و صرفا نمیومد راجع به کسب و کار و ایده های خودش صحبت بکنه.
اندیشه هنری دیفورس
آقای هنری دیفورس در سال 1995 یه مهندس صنایع آمریکایی بود که با طراحی مدرن محصولاتی مثل جاروبرقی،لپ تاپ،تلفن و غیره تونست نقش مهمی توی سبک زندگی مردم ایفا بکنه. ایشون فلسفه ای رو مطرح کرد و گفت که یه طراح زمانی موفقه که افراد تجربه بهتر، راحت تر و کارآمدتری هنگام استفاده از اون اپلیکیشن داشته باشن. این در واقع همون کاریه که ما توی طراحی Ux اپلیکیشن انجام میدیم و بخش زیادی از کارمون همین هست. ما سعی میکنیم طراحی اپلیکیشن هامون به گونه ای باشه که افراد تجربه بهتری موقع کار کردن باهاش رو داشته باشن.
والت دیزنی
والت دیزنی که وسواس زیادی توی ایجاد تجربه های بی نقص و جادویی برای کاربران داشت پیش بینی کرد که آخرین فناوری ها میتونن برای بهبود زندگی مردم استفاده بشن. واقعا این اتفاق هم افتاد. ایشون کاری کرد که بعد سالها هنوز موندگار هست.
اولین مکینتاش
سال 1984 اولین کامپیوترهای مکینتاش به بازار اومدن. کامپیوترهای مکینتاش نسبت به کامپیوترهایی که قبل از اونا وجود داشتن یه خصوصیت خیلی مهم داشتن اونا در واقع رابط کاربری گرافیکی داشتن در حالی که قبل از اونا رابط کاربری کاربرا متنی بود و علاوه بر اون یه سری کنترل کاربردی دیگه ای مثل ماوس هم عرضه کرده بود که قابلیت مانور کاربر رو بالا برد. از اون زمان میشه گفت اپل مبتکر واقعی تجربه کاربریه. چرا که تحولی توی تعامل کاربرا با محصولات دیجیتال به وجود آورد.
دونالد نورمن
نهایتا میرسیم به سال 1995 که آقای دونالد نورمن که طراح و روانشناس کارمند اپل بود اصطلاح تجربه کاربری رو مطرح کرد. یعنی تمام اتفاقاتی که قبل از سال 1995 افتاده بود شاید ریشه در تجربه کاربری داشت ولی خود تجربه کاربری نبود.یعنی اصطلاحی نبود که بخواد اونو معنی کنه. از اون به بعد اتفاقاتی که افتاد اسمشو میذارن تجربه کاربری.
